Loading

Historia

HISTORIA LICZEŃ ZIMOWYCH

Prekursorami regularnych liczeń ptaków wodnych przebywających na wodach przybrzeżnych Zatoki Gdańskiej byli w latach 60. i 70. ubiegłego wieku Ludwik Żmudziński i Stefan Strawiński. W tych czasach obserwacjami obejmowano jednak tylko niewielkie fragmenty wybrzeża. Na przełomie lat 70. i 80. ubiegłego wieku prof. Strawiński zachęcił Sekcję Ornitologiczną Studenckiego Koła Naukowego Biologów Uniwersytetu Gdańskiego do objęcia regularnymi kontrolami wybrzeża od ujścia rzeki Redy do Władysławowa wraz z dużym fragmentem wybrzeży Półwyspu Helskiego.

W 1984 roku postanowiono rozszerzyć teren objęty akcją, co udało się dopiero rok później, gdy organizacją badań zajęła się Grupa Badawcza Ptaków Wodnych KULING, działająca wtedy jako część Sekcji Ornitologicznej Studenckiego Koła Naukowego Biologów Uniwersytetu Ggdańskiego. Zaplanowano liczenia w odstępach 3-tygodniowych od początku listopada do końca kwietnia na ok. 125 km fragmencie wybrzeża od ujściowego odcinka przekopu Wisły do Władysławowa, wraz z dwoma stronami Półwyspu Helskiego od jego nasady do Juraty oraz portem w Helu. Po trzech sezonach liczeń ich wyniki opublikowano (Notatki Ornitologiczne 1993 rok) i zmodyfikowano schemat liczeń rozszerzając okres objęty badaniami od września do kwietnia oraz zmieniono ich częstotliwość na raz w miesiącu. Od jesieni 1987 roku metodyka pozostaje bez zmian. Okresowo liczono ptaki na Martwej Wiśle, na Wiśle między Kiezmarkiem, a Przegaliną, na miejskich odcinkach rzek Radunia i Motława, na stawach miejskich w Gdańsku-Oliwie i Jelitkowie oraz na odcinkach wybrzeża między Gdynią i Babimi Dołami. Po kilkunastu latach wycofano się z ich kontroli, a także z odcinka Jurata-Jastarnia od strony otwartego morza ze względu na małe liczebności ptaków. Od jesieni 1987 obserwacjami objęto odcinek między Władysławowem i Rozewiem. Latem 1999 roku po raz pierwszy ptaki liczono w miesiącach maj-sierpień. Akcję tę powtórzono w latach: 2006, 2007, 2010, 2011 i 2014.
Jesienią 2015 roku podział kontrolowanego wybrzeża na odcinki został nieco zmieniony i dostosowany do zmian jakie przez ponad 30 lat zaszły w ukształtowaniu i zagospodarowaniu linii brzegowej. Obecnie co miesiąc kontrolujemy 140 km wybrzeża zachodniej części Zatoki Gdańskiej.
Zapoczątkowane jesienią 1984 roku liczenia są obecnie jednym z najdłużej trwających tak szczegółowych monitoringów liczebności i rozmieszczenia ptaków wodnych na świecie. Wyniki uzyskiwane w styczniu wchodzą w skład ogólnopolskiego Monitoringu Zimujących Ptaków Wodnych i są także przekazywane do Wetlands International jak część monitoringu liczebności ptaków wodnych zimujących w Europie.
Od początku wyniki liczeń są na bieżąco publikowane na łamach czasopisma Notatki Ornitologiczne, które zmieniło nazwę na Ornis Polonica.